मोबाईल फोन आजकाल आपल्या जीवनाचा एक महत्त्वाचा भाग बनला आहे. आज देशात मोबाईल फोन वापरणाऱ्यांची संख्या 100 कोटींहून अधिक झाली आहे. आजकाल, कोणताही गुन्हा घडला की, पोलिस सर्वप्रथम गुन्हेगाराचा मोबाइल फोन शोधतात, जेणेकरून काही सुगावा मिळू शकेल. मोबाईल मेसेज, कॉल हिस्ट्री, वेब हिस्ट्री, फोटो, व्हिडीओ, सोशल मीडिया पोस्ट इत्यादी गुन्ह्याचा शोध घेण्यास मदत करू शकतात. तुम्ही कधी विचार केला आहे का की फोनचे मेसेज, फोटो, व्हिडिओ किंवा कॉल हिस्ट्री डिलीट केल्यास तो गुन्हा मानला जाईल का?
वापरकर्त्यांची कोंडी सुप्रीम कोर्टाने सोडवली
सर्वोच्च न्यायालयाच्या या निर्णयामुळे देशातील करोडो मोबाईल फोन वापरकर्त्यांची ही कोंडी दूर झाली आहे. फोनवरून मेसेज डिलीट करणे हा गुन्हा नाही हे देशाच्या सर्वोच्च न्यायालयाने मान्य केले आहे. आजकाल वापरकर्ते मोबाईल फोन झपाट्याने बदलतात. वेळोवेळी मोबाईल फोन अपग्रेड केल्यामुळे फोनवरून मेसेज, कॉल्स डिलीट होतात. अशा स्थितीत तो गुन्हा मानता येणार नाही.
मोबाईल फोन खाजगी गोष्ट असल्याचे सांगितले
सर्वोच्च न्यायालयाने कोट्यवधी मोबाईल वापरकर्त्यांना दिलासा देताना म्हटले आहे की, त्यांचा फोन ही खाजगी गोष्ट आहे. अशा परिस्थितीत यूजर्स प्रायव्हसीमुळे फोनमधून अनेक गोष्टी डिलीट करतात. तसेच तांत्रिक कारणामुळे फोनमधील मेसेज किंवा फोटो व व्हिडीओ इत्यादी देखील डिलीट होतात. फोनचे स्टोरेज मोकळे करण्यासाठी वापरकर्ते अनेकदा असे करतात, जेणेकरून फोन स्लो होऊ नये.
न्यायमूर्ती बीआर गवई आणि केव्ही विश्वनाथन यांच्या खंडपीठाने आपल्या निर्णयात म्हटले आहे की, हे एक सामान्य मानवी वर्तन आहे, याला गुन्हा आणि पुराव्यांशी छेडछाड या श्रेणीत ठेवता येणार नाही. मात्र, सोशल मीडियासाठी आयटी कायद्यांतर्गत नियमावली तयार करण्यात आली असून, त्याअंतर्गत भारतीय राज्यघटनेच्या कलमांनुसार कारवाई केली जाऊ शकते. अलीकडेच केंद्र सरकारनेही आयटी कायद्यात अनेक नवे नियम जोडले आहेत.
या प्रकरणात कायदेशीर कारवाई होऊ शकते
- वास्तविक, भारतात मोबाईल फोन वापरण्याबाबत कोणताही नियम नाही. परंतु जर तुम्ही मेसेज किंवा कॉलद्वारे धमकी देण्यासाठी मोबाईल फोन वापरत असाल तर तुमच्यावर भारतीय नागरी संहिता (BNS) अंतर्गत कारवाई होऊ शकते.
- त्याचवेळी, तुम्ही तुमचा मोबाईल फोन वापरून गोपनीयतेचे उल्लंघन केले तरी तुमच्यावर कारवाई केली जाऊ शकते.
- याशिवाय मोबाईल फोनद्वारे कोणतीही खाजगी माहिती लीक करणे आणि सोशल मीडियावर अश्लील फोटो शेअर करणे कायद्याचे उल्लंघन मानले जाते.
हेही वाचा – एअरटेल ही खास सेवा बंद करणार, आयफोन यूजर्ससाठी घेतला मोठा निर्णय