दूरसंचार विभाग अर्थात दूरसंचार विभाग लवकरच सायबर फसवणुकीला आळा घालण्यासाठी नवीन प्रणाली आणणार आहे. व्हॉईस बदलून कॉल ब्लॉक करण्यासाठी ही केंद्रीय प्रणाली प्रभावी ठरेल. अलीकडच्या काळात अशा अनेक सायबर फसवणुकीच्या घटना समोर आल्या आहेत, ज्यामध्ये लोकांचा आवाज बदलून फसवणूक केली जाते आणि नंतर त्यांची फसवणूक केली जाते.
आवाज बदलून अशाच बनावट कॉल्समुळे आग्रा येथे एक वेदनादायक अपघात झाल्याची घटना नुकतीच समोर आली आहे. या घटनेची दखल घेत दूरसंचार विभागाने लवकरच आवाज बदलून फेक कॉल्सवर आळा घालण्यासाठी प्रगत प्रणाली सुरू करण्याची घोषणा केली आहे.
प्रगत यंत्रणा आणण्याची तयारी
दूरसंचार विभागाच्या म्हणण्यानुसार, असे कॉल परदेशातून कार्यरत सायबर गुन्हेगारांकडून केले जातात. हे सायबर गुन्हेगार त्यांच्या कॉलचे खरे मूळ लपविण्यासाठी कॉलिंग लाइन आयडेंटिटी (CLI) चा फायदा घेतात, ज्यामुळे मोबाईल नंबर डिस्कनेक्ट करणे, बनावट डिजिटल अटक करण्याच्या धमक्या आणि सरकारी अधिकारी किंवा कायदा माहिती देणाऱ्या एजन्सींची तोतयागिरी देखील होते बनावट कॉल.
हे गुन्हेगार लोकांचा आवाज बदलून ड्रग्ज, अंमली पदार्थ आणि सेक्स रॅकेटशी संबंधित खोटे आरोप करून लोकांना धमकावतात आणि नंतर त्यांच्याशी फसवणूक करतात. या वाढत्या धोक्यांना लक्षात घेऊन, दूरसंचार विभागाने (DoT) दूरसंचार कंपन्या Airtel, Vodafone idea, Jio आणि BSNL यांच्या सहकार्याने एक प्रगत प्रणाली तयार केली आहे, जी वापरकर्त्यांपर्यंत पोहोचण्यापूर्वीच आंतरराष्ट्रीय बनावट कॉल ओळखू शकते आणि ब्लॉक करू शकते अवरोधित करण्यास सक्षम.
दोन टप्प्यात राबविण्यात येणार आहे
दूरसंचार विभागाच्या म्हणण्यानुसार ही प्रगत प्रणाली दोन टप्प्यात लागू केली जाणार आहे. ही प्रणाली पहिल्या टप्प्यात दूरसंचार सेवा प्रदात्यांच्या (टीएसपी) स्तरावर वापरकर्त्यांच्या फोन नंबरवरून फेक कॉल्स थांबवण्यासाठी आणि दुसऱ्या टप्प्यात टीएसपीकडून वापरकर्त्यांच्या नंबरवर फेक कॉल्स थांबवण्यासाठी केंद्रीय स्तरावर लागू केली जाईल. आतापर्यंत चारही दूरसंचार सेवा प्रदात्यांनी या प्रगत प्रणालीचा पहिला टप्पा यशस्वीपणे राबवला आहे.
या प्रणालीच्या अंमलबजावणीमुळे, दररोज 4.5 दशलक्ष म्हणजेच 45 लाख बनावट कॉल भारतीय दूरसंचार नेटवर्कमध्ये येण्यापासून रोखले जात आहेत. पुढील टप्प्यात एक केंद्रीय प्रणाली समाविष्ट असेल जी TSPs वर फसवणूक केलेल्या कॉलला आळा घालण्यास सक्षम असेल.
दूरसंचार विभागाचे म्हणणे आहे की आतापर्यंत दररोज एक तृतीयांश फेक कॉल्स बंद केले जात आहेत. तथापि, ही प्रणाली पूर्णपणे कार्यान्वित होईपर्यंत, वापरकर्ते भारत सरकारच्या Chakshu पोर्टलवर अशा बनावट कॉल आणि संदेशांची तक्रार करू शकतात.
हेही वाचा – तुम्हाला तुमचे सिम बंद करण्यास सांगणारे मेसेज आणि कॉल देखील आले आहेत का? ट्रायने दिला इशारा, फसवणूक होऊ शकते