डिजिटल अटकेच्या घटना सध्या वेगाने वाढल्या आहेत. केंद्र सरकार आणि एजन्सीकडून इशारे देऊनही लोक हॅकर्सच्या जाळ्यात अडकत आहेत. अलीकडेच, सरकारने या प्रकरणी 17,000 व्हॉट्सॲप नंबर ब्लॉक केले आहेत. डिजिटल अटकेचे हे नवीन प्रकरण अतिशय धक्कादायक आहे, ज्यामध्ये सामान्य माणसाची नाही तर आयआयटी बॉम्बेमध्ये शिकणाऱ्या विद्यार्थ्याची फसवणूक झाली आहे. हे प्रकरण भयावह आहे कारण देशातील सर्वात प्रिमियम टेक्नॉलॉजी इन्स्टिट्यूटच्या विद्यार्थ्याची अशा प्रकारे फसवणूक केली जाऊ शकते, तर सामान्य माणूस सहजपणे घोटाळेबाजांच्या जाळ्यात येईल.
फसवणूक कशी झाली?
आयआयटी बॉम्बेमध्ये शिकणाऱ्या २५ वर्षीय विद्यार्थ्याला एका अनोळखी नंबरवरून कॉल आला होता, ज्यामध्ये स्कॅमरने स्वत:ची ओळख ट्राय म्हणजेच दूरसंचार नियामक प्राधिकरणाचा अधिकारी म्हणून दिली होती. ट्रायचे अधिकारी म्हणून घोटाळे करणाऱ्यांनी विद्यार्थ्याला सांगितले की त्याच्या नंबरवरून बेकायदेशीर क्रियाकलापांची तक्रार आली आहे, ज्यामुळे त्याचा नंबर निष्क्रिय केला जाईल. जर त्याला त्याचा नंबर ॲक्टिव्ह ठेवायचा असेल तर त्याला पोलिसांकडून ना हरकत प्रमाणपत्र (एनओसी) आणावे लागेल. दरम्यान, ट्रायचा अधिकारी म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या हॅकरने विद्यार्थ्याचा कॉल बनावट सायबर गुन्हे शाखेकडे हस्तांतरित केला.
व्हिडिओ कॉलमध्ये विद्यार्थ्याला पोलिसांच्या गणवेशातील तरुण दिसला. विद्यार्थ्याला काही समजण्याआधीच कॉलवर उपस्थित असलेल्या स्कॅमरने त्याच्यावर मनी लाँड्रिंगचा आरोप केला. त्याला त्याचा आधार क्रमांक विचारला आणि अटक टाळण्यासाठी यूपीआय 29,500 रुपये मागितले. तरुणावर दबाव निर्माण झाला आणि त्याला डिजिटल पद्धतीने अटक करण्यात आल्याचे सांगण्यात आले. त्या बदल्यात अधिक रकमेची मागणी केली जाते. तसेच या काळात तो कोणाशीही संपर्क साधणार नसल्याचे सांगण्यात आले आहे.
अटक आणि बदनामीच्या भीतीने हा तरुण आपले बँक तपशील हॅकर्सला देतो, ज्याद्वारे 7.29 लाख रुपये ट्रान्सफर केले जातात. कॉल डिस्कनेक्ट झाल्यानंतर, तरुणाने गुगलवर डिजिटल अटक शोधली, तेव्हाच त्याला फसवणूक झाल्याचे कळते.
कसे टाळावे?
डिजिटल अटक ही घटना आजकाल सामान्य झाली आहे. हे टाळण्यासाठी, सर्वप्रथम तुम्हाला कोणत्याही अनोळखी नंबरवरून येणाऱ्या कॉल्सकडे दुर्लक्ष करावे लागेल. बऱ्याच वेळा हॅकर्स डीपफेक व्हिडिओ आणि एआय जनरेट केलेले आवाज वापरतात की तुम्ही योग्य व्यक्तीशी बोलत आहात. अशा परिस्थितीत तुम्हाला तुमचे मन शांत ठेवावे लागेल आणि अजिबात घाबरण्याची गरज नाही. अनेक वेळा बदनामीच्या भीतीने लोक हॅकर्सच्या प्रत्येक गोष्टीचा स्वीकार करतात आणि त्यांची मोठी फसवणूक होते.
अलीकडेच पीएम मोदींनीही डिजिटल अटकेला गांभीर्याने घेऊन कठोर पावले उचलण्याच्या सूचना दिल्या आहेत. दूरसंचार विभाग (DoT) आणि TRAI डिजिटल अटक टाळण्यासाठी त्यांच्या सोशल मीडिया हँडल आणि एसएमएसद्वारे लोकांना सतत चेतावणी देतात. हॅकर्स सोशल इंजिनिअरिंगचा आणि लोकांच्या भीतीचा फायदा घेत त्यांची फसवणूक करतात. लोकांची दक्षताच त्यांना डिजिटल अटक होण्यापासून वाचवू शकते.
हेही वाचा – Redmi Note 14 सीरीजच्या सर्व मॉडेल्सच्या किमती लॉन्चपूर्वी लीक झाल्या, या दिवशी भारतात दाखल होतील